2018/3 – 53

Allah Zü’l-Celâl ve’l-Kemâl Teâlâ ve Tekaddes Hazretlerine Celâl Zâtına, Kemal Sıfatlarına lâyık hamd ü senâlar, Rasûl-i Ekrem Efendimiz’e (s.a.v) sayısız sonsuz salât u selamlar olsun.

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الخُدْرِيِّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: خَصْلَتَانِ لَا تَجْتَمِعَانِ فِي مُؤْمِنٍ: البُخْلُ وَسُوءُ الخُلُقِ.

Ebû Saîd el-Hudrîradıyallâhu anh’tan rivayet edildiğine göre Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Bir mü’minin kalbinde şu iki haslet bir araya gelmez: Cimrilik ve kötü ahlak.

Hazırlayan: İbrahim Pulat

“Sehâvet” Türkçe cömertlik mânâsına geldiği gibi, “hısset” ise buhl^[1] ve imsak^[2], yani nâkeslik^[3], cimrilik demek olur. Nefsini ve âilesini iâşeye^[4] âit nafaka-i yevmiyyesinden fazla nukûd ve eşyâya mâlik olanların emvâl-i mezkûreyi vatan ve milletin menâfiine hâdim hayrât ve hasenât ile birtakım aceze ve duafâ^[5] ve fukarânın tehvîn-i^[6] ihtiyâcâtına sarf etmek husûsunda gayret ve fedâkarlıkta bulunanlara sahî; bilakis mezkûr emvâl-i zâideyi, insaniyet nâmına sarf etmek şöyle dursun menâfi-i umûmiyyeyi nazar-ı dikkate almaksızın hukûk-i fukarâyı gasp ile nefsine ait nafaka-i yevmiyyeden dahi artırarak bir tarafa istif etmekten haz almış olanlara da hasîs denir.

1. Cömertlik, Allah’a güvenmek, Allah’ın dediğine inanmak; cimrilik şeytana inanmak ve şeytanın dediğine aldanmaktır.

Bu dediğimin doğru olduğunu ispat eden delil şu âyet-i kerîmedir:

Mülâkat: Ahmet Çinar – Ahmet Er

Muhterem Hocam, dergimizin bu sayıda dosya konusu; cömertlik. Bu konuda konuşalım istedik. Cömertlik denildiğinde aklınıza neler geliyor? Bu vasıf nasıl kazanılır? Araya girmemek için soruma bir madde daha ekleyerek sözü size bırakayım. Cömertliğin zıddı olan cimrilikle ilişkimize de temas edebilir misiniz?

Cömertlik, eldeki imkânları meşrû ölçüler içinde, hiçbir karşılık beklemeden gönüllü olarak başkalarının yararına sunma eğilimi olarak tanımlanmaktadır.  Eldeki bu imkânlar maddi karşılığı bulunan şeylerle ifade edilebileceği gibi, gözün bir bakışı, kulağın duyması ve iki dudak arasından sözün çıkmasıyla da ifade edilebilir. Bu itibarla maddî açıdan cömertlik mal ile yapılan her türlü fiili kapsamakta, manevî açıdan cömertlik ise, Allah yolunda ve Allah sevgisi için insanlığın faydasını gözetmekle mümkün olmaktadır. 

Elhamdülillâhi rabbi’l-âlemîn. Vessalâtü vesselâmü alâ rasûlinâ Muhammedin ve âlihî ve sahbihî ecmaîn.

İnsanlar tarafından başkalarına yapılan yardımlara cömertlik denir. İslamiyet’te bunun adı sahavet, zıddı ise (buhl) cimriliktir. Cömertlik herkes tarafından sevilen güzel bir ahlâk, cimrilik ise kimsenin hoşuna gitmeyen kötü bir ahlâktır. Kur’ân ve sünnet ile övülen bu güzel ahlâkı herkes sever. Çünkü bu ahlâkın faydası herkese aittir. İnsanlar cömertliği sevdiği gibi hayvanlar dahi bu güzel ahlâkı sever ve ona göre karşılık verir.

Cihanda, zenginlik ve fakirlik iki imtihan mevzuudur. Her ikisinin de hususî zevk u sefaları afet ve ızdırabları vardır. Rasûl-i Ekrem (s.a.v) Hazretleri: “Allah’ım! Fakirlik ve zenginlik afetlerinden Sana sığınırım.” buyurmakla, her ikisinin tehlikesine işaret etmişlerdir.

“Bugün size dininizi ikmal ettim, üzerinize nimetimi tamamladım ve sizin için din olarak İslâm’ı beğendim”^[1]

Mâide Sûresi’nin bu âyetinde ifade edildiği gibi İslam, kâmil bir dindir. İslam’ın koyduğu kurallara teslim olan ise kâmil insan olma yoluna girmiştir. Bu yolun sonu ise iki cihan mutluluğudur.

Kabir azabı gerçeğinin yokluğuna sığınarak kendilerince teselli bulmaya çalışanların nükseden bir başka hastalıkları daha vardır. Nedir o? Birtakım mesnetsiz, dayanağı olmayan, cılız iddialarla, bütün ihtişamıyla varlığını gün ışığı gibi hissettiren muazzam bir müessese olan “şefaat müessesesini” kısmen veya tamamen inkâr etme gibi müzmin bir hastalığa daha yakalanmış olmalarıdır ki bu hastalık ebedî ölümlerine de sebep olabilir, Allah korusun.